Zakład Medycyny Nuklearnej w Centrum Onkologii im. Prof. F. Łukaszczyka w Bydgoszczy

Medycyna nuklearna do rozpoznania i leczenia wykorzystuje izotopy promieniotwórcze. Diagnostyka jaka ma tutaj miejsce należy do działu obrazowania radiologicznego. Badanie to pozwala na ocenę wielkości, zarysów, struktury wewnętrznej oraz co najważniejsze w medycynie nuklearnej – czynności wielu układów i narządów.

W badaniach RTG źródłem promieniowania służącego do obrazowania jest lampa rentgenowska. Emituje ona promienie przenikające ciało badanego, które po osłabieniu padają na odpowiedni detektor. W ten sposób uzyskuje się obraz anatomiczny, czyli taki który pokazuje budowę narządu, organu. W badaniach medycyny nuklearnej źródłem promieniowania jest sam chory. Pacjentom podaje się (doustnie lub dożylnie) związek chemiczny połączony z izotopem promieniotwórczym, który nazywa się radiofarmaceutykiem lub znacznikiem.

Radiofarmaceutyk posiada właściwości farmakodynamiczne tj. gromadzi się w różnych tkankach organizmu w zależności od czynności danego narządu. Rozmieszczenie podanego znacznika w badanych strukturach, a zatem ich obraz (diagnostyka lokalizacyjna) lub funkcję (diagnostyka czynnościowa) rejestruje się przy pomocy skanerów. W naszym Zakładzie dysponujemy czterema światowej klasy aparatami diagnostycznymi oraz w pełni wyposażonym laboratorium produkcji izotopów i radiofarmaceutyków.

W klasycznej medycynie nuklearnej do diagnostyki wykorzystujemy dwugłowicową gammakamerę SPECT/CT. Służy ona do ogólnego obrazowania planarnego, aparat SPECT oraz super nowoczesną SPECT/CT do wielowarstwowego obrazowania. W ostatnim roku wykonaliśmy około 6000 badań takich jak: scyntygrafia układu kostnego, limfoscyntygrafia (poszukiwanie węzła wartowniczego), renoscyntygrafia (badanie dynamiczne nerek), scyntygrafia mięśnia sercowego, scyntygrafia tarczycy itp. Nasz Zakład jako pierwszy w Polsce zastosował nowoczesne urządzenie umożliwiające badanie izotopowe za pomocą Pozytonowej Tomografii Emisyjnej PET. Jest to specjalistyczny system obrazowania całego ciała lub tułowia w technologii 3D przy wykorzystaniu radiofarmaceutyków wyznakowanych emiterem pozytonów. Obecnie mamy dwa najnowocześniejsze na świecie skanery PET/ CT, które służą do diagnozowania wczesnych stanów nowotworowych oraz perfekcyjnego lokalizowania ognisk patologicznych w organizmie. Pozwalają również na monitorowanie efektów terapii.

Dzięki własnemu laboratorium produkcji izotopów i radiofarmeceutyków Zakład dynamicznie rozwija się. Produkujemy między innymi izotopy 18F, 11C, 15O, które są wykorzystane w onkologii, neurologii, psychiatrii i kardiologii. Planujemy rozpocząć także produkcję najnowocześniejszego na świecie znacznika do diagnostyki raka prostaty – PSMA.

Jako pierwsi w Polsce uruchomiliśmy również skaner PET/MR. W urządzeniu tym, unikalnym w środkowej części Europy, tomograf komputerowy ustępuje miejsca rezonansowi magnetycznemu. PET/MR jest lepszym rozwiązaniem niż PET/CT, ponieważ zastąpienie obrazowania anatomicznego, jakim jest tomografia komputerowa – CT rezonansem magnetycznym – MR znakomicie poprawiło rozdzielczość i ostrość tego badania. W PET/MR nie używa się promieniowania jonizującego. Zmniejszyło to o 2/3 do 3/4 dawkę radiacji otrzymywanej w PET/CT. Obserwacja z użyciem PET/MR wskazana jest u chorych na raka prostaty, piersi, wątroby, trzustki, mózgu. Z dziedzin nieonkologicznych nowe urządzenie pozwala potwierdzić lub wykluczyć zachorowanie na Alzheimera jak i różnicowanie z innymi postaciami chorób otępiennych.

Od 2003 r. jesteśmy wiodącym i prężnie rozwijającym się ośrodkiem PET w Polsce. Mamy wykształcony i doświadczony personel medyczny, w skład którego wchodzą pielęgniarki, technicy elelktroradiologii, fizycy, radiochemicy i lekarze. Zakład Medycyny Nuklearnej Centrum Onkologii w Bydgoszczy cieszy się zasłużonym uznaniem wśród podobnych ośrodków w Polsce.

Violetta Pankowska
Technik Elektroradiologii
Zakład Medycyny Nuklearnej – Centrum Onkologii im. Prof. F. Łukaszczyka w Bydgoszczy

Konsultacja
Dr n. med. Bogdan Małkowski
Kierownik Zakładu Medycyny Nuklearnej – Centrum Onkologii im. Prof. F. Łukaszczyka w Bydgoszczy