Choroba Hashimoto: Niewidoczny wróg twojej tarczycy
Choroba Hashimoto, znana również jako przewlekłe limfocytarne zapalenie tarczycy, to przewlekła choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy atakuje tarczycę – gruczoł odpowiedzialny za produkcję hormonów regulujących metabolizm. Choroba ta prowadzi do stopniowego niszczenia tkanki tarczycy i często skutkuje niedoczynnością tarczycy.
Przyczyny choroby Hashimoto – co wywołuje autoagresję?
Choroba Hashimoto występuje, gdy układ odpornościowy błędnie rozpoznaje komórki tarczycy jako zagrożenie i zaczyna je atakować. Przyczyny tej autoagresji nie są do końca znane, ale istnieje kilka czynników, które mogą przyczyniać się do rozwoju choroby:
Genetyka: Osoby, które mają w rodzinie przypadki chorób autoimmunologicznych, są bardziej narażone na rozwój Hashimoto.
Płeć: Choroba ta częściej dotyka kobiety, co sugeruje, że hormony płciowe mogą odgrywać rolę w jej rozwoju.
Czynniki środowiskowe: Infekcje wirusowe, stres oraz narażenie na substancje toksyczne mogą wywołać odpowiedź autoimmunologiczną.
Dieta: Brak selenu i jodu lub nadmiar tych składników mogą wpływać na funkcjonowanie tarczycy i sprzyjać rozwojowi choroby.
Objawy choroby Hashimoto – jak rozpoznać problem?
Objawy choroby Hashimoto mogą rozwijać się powoli i być trudne do zauważenia na początku. Często są mylone z innymi dolegliwościami. Do najczęstszych objawów należą:
Zmęczenie i osłabienie: Ciągłe uczucie zmęczenia, nawet po długim odpoczynku, jest jednym z głównych objawów.
Przyrost masy ciała: Nieuzasadniony wzrost masy ciała, mimo braku zmiany diety czy poziomu aktywności fizycznej.
Nietolerancja zimna: Osoby z Hashimoto często odczuwają zimno, nawet w ciepłym otoczeniu.
Sucha skóra i wypadanie włosów: Suchość skóry, łamliwość paznokci oraz nadmierne wypadanie włosów mogą być objawem niedoczynności tarczycy.
Problemy z koncentracją i pamięcią: Trudności z koncentracją, zapamiętywaniem oraz uczucie „mgły mózgowej” to częste dolegliwości.
Zaburzenia nastroju: Depresja, drażliwość i lęk mogą być związane z nieprawidłową funkcją tarczycy.
Zapalenie tarczycy: W niektórych przypadkach tarczyca może być powiększona (wole), powodując dyskomfort w szyi.
Diagnostyka choroby Hashimoto – jakie badania są potrzebne?
Rozpoznanie choroby Hashimoto opiera się na badaniach laboratoryjnych i obrazowych, które pomagają ocenić stan tarczycy oraz poziom przeciwciał autoimmunologicznych:
Badania krwi: Kluczowe badania obejmują pomiar poziomu TSH (hormonu stymulującego tarczycę), FT4 (wolnej tyroksyny) oraz przeciwciał przeciwko peroksydazie tarczycowej (anti-TPO) i tyreoglobulinie (anti-TG). Podwyższony poziom TSH z obniżonym FT4 sugeruje niedoczynność tarczycy, a obecność przeciwciał potwierdza autoimmunologiczne zapalenie.
USG tarczycy: Badanie ultrasonograficzne pozwala ocenić strukturę tarczycy, wykryć ewentualne guzki oraz ocenić stopień zapalenia i zwłóknienia.
Leczenie choroby Hashimoto – jakie są najlepsze metody?
Leczenie choroby Hashimoto koncentruje się na wyrównaniu poziomu hormonów tarczycy i łagodzeniu objawów.
Najczęściej stosowane metody to:
Leczenie hormonalne: Podstawową terapią jest suplementacja hormonów tarczycy (leki z lewotyroksyną), która zastępuje brakujące hormony i pomaga przywrócić równowagę metaboliczną.
Monitorowanie poziomu hormonów: Regularne badania kontrolne poziomu TSH i FT4 są niezbędne do dostosowania dawki leków i oceny skuteczności leczenia.
Dieta: Zbilansowana dieta, bogata w składniki odżywcze takie jak selen, cynk i jod, może wspierać funkcjonowanie tarczycy. W niektórych przypadkach konieczne jest unikanie glutenu, który może nasilać objawy u osób z chorobami autoimmunologicznymi.
Aktywność fizyczna: Regularne ćwiczenia mogą pomóc w zwalczaniu zmęczenia, poprawie nastroju oraz utrzymaniu zdrowej masy ciała.
Jak żyć z chorobą Hashimoto?
Choroba Hashimoto jest schorzeniem przewlekłym, które wymaga stałej kontroli i leczenia, ale odpowiednie zarządzanie chorobą pozwala na normalne życie. Oto kilka wskazówek:
Regularne wizyty u lekarza: Stały kontakt z endokrynologiem i regularne badania kontrolne są kluczowe dla skutecznego leczenia.
Zwracaj uwagę na dietę: Unikanie produktów, które mogą wpływać na tarczycę, takich jak soja, oraz dbanie o odpowiednią podaż składników odżywczych jest bardzo ważne.
Edukacja i wsparcie: Zrozumienie choroby i uczestnictwo w grupach wsparcia może pomóc w radzeniu sobie z wyzwaniami związanymi z Hashimoto.
Unikanie stresu: Stres może nasilać objawy, dlatego warto stosować techniki relaksacyjne, takie jak medytacja czy joga.
