Krwiak podtwardówkowy – przyczyny, objawy, leczenie
Krwiaki podtwardówkowe są wynikiem urazów głowy, w których krew gromadzi się między powierzchnią mózgu a czaszką.
Krwiak podtwardówkowy występuje, gdy żyła znajdująca się pod czaszką pęka i zaczyna krwawić, a krew gromadzi się między mózgiem a czaszką. Gdy przestrzeń ta zaczyna wypełniać się krwią, narastające ciśnienie powoduje niektóre objawy krwiaka podtwardówkowego.
Krwotok podtwardówkowy występuje w jednej z warstw tkanki między mózgiem a czaszką, zwanej oponą mózgową. Najbardziej zewnętrzna warstwa nosi nazwę opony twardej. Jeśli ciśnienie w mózgu nadal będzie rosło, krwiak podtwardówkowy może prowadzić do długotrwałych problemów zdrowotnych lub sytuacji zagrażających życiu. W najgorszych przypadkach, nieleczone krwiaki podtwardówkowe mogą prowadzić do utraty przytomności lub śmierci.
Krwiaki podtwardówkowe są wynikiem urazu głowy. Nasilenie urazu określa sposób klasyfikacji krwiaka podtwardówkowego.
Istnieją dwa typy krwiaków podtwardówkowych: ostre i przewlekłe.
Ostry krwiak podtwardówkowy
Krwiak podtwardówkowy spowodowany ciężkim urazem głowy, jest uważany za ostry. Prawdopodobne przyczyny mogą obejmować wypadki samochodowe lub upadek z wysokości.
Przypadki ostrego krwiaka podtwardówkowego są często trudniejsze do leczenia i częściej prowadzą do długotrwałych konsekwencji lub śmierci. Ryzyko śmierci z ostrego krwiaka podtwardówkowego wynosi ponad 50 procent.
Przewlekły krwiak podtwardówkowy
Przewlekłe przypadki krwiaka podtwardówkowego, spowodowane są powtarzającymi się lub łagodnymi urazami głowy. Starsi ludzie są bardziej narażeni na rozwój przewlekłego krwiaka podtwardówkowego ze względu na zwiększoną częstotliwość upadków. Są oni również bardziej zagrożeni, ponieważ mózg człowieka kurczy się z wiekiem, a skurcz ten powoduje, że maleńkie żyły na powierzchni mózgu rozciągają się, czyniąc je bardziej podatnymi na rozdarcie.
Podczas gdy przewlekłe krwiaki podtwardówkowe są łatwiejsze do leczenia, nadal istnieje ryzyko śmierci lub długotrwałych konsekwencji zdrowotnych.
Objawy
Objawy krwiaka podtwardówkowego mogą być różne u poszczególnych osób.
Typowe objawy to:
- silny ból głowy
- zmiana nastroju lub zachowania
- drgawki
- bełkotliwa wymowa
- utrata przytomności
- apatia
- osłabienie
- problemy ze wzrokiem
- zawroty głowy
- wymioty
Objawy ostrego krwiaka podtwardówkowego występują tuż po doznanym urazie. W przypadku przewlekłego krwiaka podtwardówkowego, objawy mogą rozwijać się powoli lub mogą wcale nie wystąpić. Objawy występują z różną szybkością z powodu szybkości, z jaką krew zaczyna się gromadzić i wywierać nacisk na mózg.
W przypadkach przewlekłego krwiaka podtwardówkowego, mogą pęknąć małe żyły na zewnętrznej powierzchni mózgu, co może spowodować krwawienie w warstwie podtwardówkowej tkanki. W takich przypadkach objawy mogą nie pojawić się przez kilka dni lub nawet tygodni.
Przyczyny
Tabletki warfaryny
Warfaryna i inne leki rozrzedzające krew, mogą zwiększać szanse na rozwój krwiaka podtwardówkowego. Najczęstszą przyczyną krwiaka podtwardówkowego jest jednak ciężkie uszkodzenie głowy. Drobne urazy głowy są mniej powszechną przyczyną i są bardziej typowe u osób starszych. Czasami krwiaki podtwardówkowe mogą pojawić się spontanicznie, w wyniku innej choroby.
Czynniki ryzyka, które zwiększają szanse na rozwój krwiaka podtwardówkowego, obejmują:
- leki rozrzedzające krew, takie jak warfaryna lub aspiryna
- schorzenia, które powodują problemy z krzepnięciem krwi
- długotrwałe używanie lub nadużywanie alkoholu
- powtarzające się obrażenia głowy, np. upadki
Diagnoza
Aby jak najszybciej móc wdrożyć leczenie, ważne jest szybkie zdiagnozowanie przypadków ostrego krwiaka podtwardówkowego. Szybkie podjęcie leczenia może zminimalizować ryzyko śmierci lub długotrwałych skutków zdrowotnych. Przypadki przewlekłego krwiaka podtwardówkowego mogą być trudniejsze do zdiagnozowania, ponieważ objawy nie rozwijają się szybko lub mogą nie mieć oczywistej przyczyny.
Aby zdiagnozować krwiaka podtwardówkowego, lekarz zazwyczaj używa tomografii komputerowej (CT) lub skanera rezonansu magnetycznego (MRI), aby uzyskać wyraźny obraz mózgu. Lekarz sprawdza następnie skany pod kątem objawów krwawienia. Jeśli stwierdzi obecność krwawienia, może określić jego źródło i opracować plan działania w celu jak najszybszego rozwiązania problemu. Lekarz może również sprawdzić ciśnienie krwi i tętno, a także zlecić wykonywanie badań krwi, aby uzyskać liczbę komórek krwi i płytek krwi. Te badania i testy mają na celu wykrycie wewnętrznego krwawienia i utraty krwi.
Leczenie
Neurochirurgiczna operacja mózgu
Operacja chirurgiczna jest zwykle przeprowadzana w celu usunięcia skrzepu krwi i wycieku krwi. Pacjent z krwiakiem podtwardówkowym zwykle wymaga operacji. W ostrych przypadkach może zostać poddany kraniotomii. Podczas tej procedury chirurg najpierw usuwa część czaszki pacjenta w pobliżu miejsca krwiaka podtwardówkowego. Następnie usuwa skrzep i wyciek krwi.
W przypadku przewlekłych krwiaków podtwardówkowych lub gdy ostry krwiak jest mniejszy niż 1 cm, chirurg może wykonać mniej inwazyjną operację, podczas której wywierca się mały otwór w czaszce i wkłada gumową rurkę, aby odprowadzić krew.
Po operacji lekarz zazwyczaj przepisuje leki przeciwwstrząsowe. Pacjent może przyjmować je przez kilka miesięcy lub nawet lat. Przyjmowanie tych leków może pomóc zapobiec napadom, które mogą spowodować kolejny krwiak podtwardówkowy.
Perspektywy
Nawet po zastosowaniu leczenia, krwiak podtwardówkowy może doprowadzić do śmierci lub trwałego uszkodzenia mózgu. Szybka reakcja lekarska i opieka są niezbędne, aby zagwarantować choremu jak największe szanse na przeżycie i całkowite wyleczenie. Ważne jest również, aby pacjent stosował się do wszystkich zaleceń dotyczących leczenia pooperacyjnego.
