Czy tłusta dieta może uszkodzić nam węch?

W obliczu ogromu badań jest już powszechnie wiadome, że otyłość może zwiększać ryzyko wielu stanów chorobowych, z chorobami serca i cukrzycą włącznie. Czy może jednak wpływać negatywnie na nasz węch?

Nowe badania przeprowadzone przez naukowców z Florida State University wykazały, że otyłość wywołana u myszy przez wysokotłuszczową dietę, prowadzi do utraty węchu. Według Nicolasa Thiebauda, naukowca z Florida State University, który nadzorował badania, odkrycie to „otwiera drzwi do wielu innych badań na temat otyłości”.

Ponad jedna trzecia dorosłych Amerykanów jest otyła, jak głosi raport Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Brak równowagi energetycznej jest najczęstszą przyczyną otyłości, a decyduje o tym to, co zjadamy oraz pijemy i choć większość problemów zdrowotnych związanych z otyłością jest już dobrze znanych, to autorzy badania zaznaczają, że nadal bardzo mało wiemy, jaki wpływ ma otyłość na nasze zmysły.

Ponieważ węch jest związany zachowaniami żywieniowymi jako przewodnik do jedzenia, jego potencjalna dysfunkcja w otyłości może wywołać swego rodzaju sprzężenie zwrotne, które prowadzić będzie do niskich zachowań żywieniowych – tłumaczą naukowcy.

Mając na uwadze powyższe, zespół naukowców przeprowadził sześciomiesięczne badania na myszach, podczas których wywoływano otyłość w grupie myszy poprzez codzienną wysokotłuszczową dietę. Jako grupa kontrolna służyła inna grupa myszy karmiona standardową karmą. Dodatkowo, naukowcy włączyli do badania myszy, które były otyłe genetycznie, tzn. myszy, które nie stały się otyłe w wyniku wysokotłuszczowej diety. Podczas badania wszystkie myszy nauczono kojarzyć pewien zapach z nagrodą, którą była woda.

Wyniki tych badań opublikowane zostały w „Journal of Neuroscience” i wykazały, że myszy karmione pokarmem wysokotłuszczowym miały zaledwie 50% neuronów, które mają za zadanie kodowanie zapachów w mózgu. W porównaniu do myszy karmionych standardową karmą, myszy karmione pokarmem wysokotłuszczowym, dużo wolniej wykształcały połączenie pomiędzy zapachem, a nagrodą. Kiedy naukowcy spróbowali nauczyć myszy powiązania z nagrodą nowego zapachu, myszy na wysokotłuszczowej diecie nie były w stanie dostosować się tak szybko, jak myszy z grupy kontrolnej, co sugeruje, że miały słabszy węch.

Największym zaskoczeniem dla naukowców było to, że kiedy myszy na diecie wysokotłuszczowej, powróciły do zwykłej karmy ich waga spadła, skład krwi wrócił do normy, jednak zmniejszona wrażliwość węchu pozostała.

Było dla nas zaskoczeniem, że myszy genetycznie otyłe nie miały zmian anatomicznych, a myszy na diecie wysokotłuszczowej, wykazywały zmiany anatomiczne oraz sensoryczne. Nasze wyniki wykazały wzrost śmierci komórek oraz wzrost nacieków komórek mikrogleju, co sugeruje, że dieta bogata w tłuszcz prowadzi do zwiększenia statusu zapalnego węchowej błony śluzowej, który tłumaczy zmniejszenie ilości neuronów węchowych. Nie wykluczamy jednak tego, że dieta wysokotłuszczowa może zakłócać funkcje również i innych obszarów mózgu odpowiedzialnych za sygnały węchowe. Otyłość powoduje wzrost poziomu glukozy oraz insuliny, a wiemy przecież, że kanały jonowe w układzie węchowym działają jako sensory dla tych wewnętrznych sygnałów chemicznych. Otyłość może zakłócać normalne sensory homeostatyczne – tłumaczyli wpływ diety wysokotłuszczowej na węch u myszy, Nicolas Thiebaud wraz ze współautorką badań Debrą Fadool.

Nie wiedzą oni jednak czy u ludzi istnieje podobna zależność.

Na zdrowie ludzi wpływa wiele czynników epidemiologicznych, które komplikują naukowo kontrolowane eksperymenty i to właśnie dlatego posiłkujemy się gryzoniami. Aczkolwiek, nie bylibyśmy zdziwieni, jeśli podobne zasady istniałyby u ludzi. Istnieje wiele podobieństw w strukturze oraz funkcjach molekularnych pomiędzy naszymi gatunkami – zaznaczyli naukowcy.