Co dzieje się z mózgiem, gdy się starzejemy?

Starzenie się mózgu jest w pewnym stopniu nieuniknione, ale też niejednolite – wpływa inaczej na mózg każdego z nas. Spowolnienie starzenia się mózgu lub całkowite zatrzymanie tego procesu, byłoby najlepszym „eliksirem” do osiągnięcia wiecznej młodości.

Czy są kroki, które możemy podjąć, aby zmniejszyć tempo starzenia się tego organu?

Mózg jest oszałamiającym „osiągnięciem inżynieryjnym” – posiada około 100 miliardów neuronów połączonych za pomocą trylionów synaps. Przez całe nasze życie, nasz mózg zmienia się bardziej niż jakakolwiek inna część naszego ciała. Od momentu, w którym mózg zaczyna się rozwijać – w trzecim tygodniu ciąży – do późnej starości, zmieniają się jego złożone struktury i funkcje, sieci i szlaki łączą się i zrywają.

W ciągu pierwszych kilku lat życia, mózg dziecka tworzy co najmniej milion nowych połączeń nerwowych. Rozmiar mózgu wzrasta czterokrotnie w okresie przedszkolnym, a w wieku 6 lat osiąga około 90 procent objętości mózgu dorosłych. Przednie płaty – obszar mózgu odpowiedzialny za funkcje wykonawcze, takie jak planowanie, pamięć robocza i kontrola impulsów – należą do ostatnich obszarów mózgu, które dojrzewają i mogą nie rozwinąć się w pełni do 35. roku życia.

Normalne starzenie się mózgu

Wraz z wiekiem, wszystkie organy naszego ciała stopniowo się zmniejszają – w tym mózg. Osoby starsze często obawiają się utraty pamięci ze względu na powiązanie między upośledzoną pamięcią a chorobą Alzheimera. Jednak choroba Alzheimera i inne demencje, nie są częścią normalnego procesu starzenia.

Typowe zmiany w pamięci związane z normalnym procesem starzenia to:

  • Trudności w uczeniu się czegoś nowego: przekazywanie nowych informacji do pamięci, może trwać dłużej.
  • Wielozadaniowość: spowolnienie przetwarzania, może utrudnić przetwarzanie i planowanie zadań równoległych.
  • Przywoływanie imion i liczb: pamięć strategiczna pomagająca w zapamiętywaniu nazw i numerów, zaczyna spadać.

Podczas gdy niektóre badania pokazują, że jedna trzecia starszych osób boryka się z pamięcią deklaratywną (wspomnieniami z faktów lub zdarzeń, które zostały zapisane i można je odzyskać), inne badania wskazują, że jedna piąta 70-latków, wykonuje testy poznawcze równie dobrze, jak ich 20-letni odpowiednicy.

Naukowcy przygotowują obecnie fragmenty gigantycznej układanki badań mózgu, aby określić, w jaki sposób mózg subtelnie zmienia się w czasie.

Ogólne zmiany, które mają miejsce podczas starzenia się mózgu, obejmują:

  • Masa mózgu: dochodzi do kurczenia się w płacie czołowym i hipokampie – są to obszary zajmujące wyższe funkcje poznawcze i kodujące nowe wspomnienia. Proces zaczyna się w wieku około 60 lub 70 lat.
  • Gęstość korowa: ma miejsce ścieńczenie zewnętrznej powierzchni mózgu z powodu malejących połączeń synaptycznych. Mniej połączeń może przyczynić się do spowolnienia przetwarzania poznawczego.
  • Istota biała: istota biała składa się z mielinizowanych włókien nerwowych, które są wiązane w trakty i przenoszą sygnały nerwowe między komórkami mózgu. Uważa się, że mielina zmniejsza się wraz z wiekiem, co powoduje powolne przetwarzanie i redukuje funkcje poznawcze.
  • Systemy neuroprzekaźników: Naukowcy sugerują, że wraz ze starzeniem się, mózg generuje mniej chemicznych przekaźników. Dochodzi do zmniejszenia aktywności dopaminy, acetylocholiny, serotoniny i norepinefryny, które mogą odgrywać rolę w obniżaniu zdolności poznawczych i pamięci oraz zwiększać ryzyko depresji.

Zrozumienie neuronalnej podstawy spadku zdolności poznawczych, pozwoli badaczom odkryć, które terapie lub strategie, mogą pomóc spowolnić lub zapobiec pogorszeniu się funkcjonowania mózgu.

Dodaj komentarz